Gladhen AAJ Basa Jawa-1
Anoman Duta
Anoman punika jejering rewanda (kethek) ingkang awarna seta (putih), pramila Anoman ugi winastan Rewanda Seta. Piyambakipun putranipun Bathara Bayu ingkang patutan kaliyan Dewi Anjani. Ibunipun Anoman, inggih Dewi Anjani punika sedherekipun Subali saha Sugriwa. Nalika kautus dening Raden Ramawijaya, lampahipun Anoman nemahi pambengan ingkang matumpa-tumpa. Tanpa kanyana saderengipun, Anoman dipunracun dening satunggaling dewi ingkang suwaunipun kaanggep mitulungi ngantos piyambakipun nemahi wuta. Begja dene wutanipun Anoman kenging kausadani dening garudha satemah waluya jati.1. Pitutur luhur saka teks kasebut yaiku… .
A. Kudu mbales tumindak alane liyan marang awake
dhewe
B. Gampang
percaya karo wong sanajan durung suwe kenal
C. Dadi
manungsa iku kudu tansah waspada lan ngati-ati
D. Tumindak ala bakal dipunwales dening Gusti Allah
2. Rewanda Seta kang dadi utusane Raden Ramawijaya iku putrane …
A. Subali
B. Sugriwa
C. Anoman
D. Dewi Anjani
3. Tembung sing kacithak kandel ing teks kasebut
tegese …
A.
kabegjan
B.
kahanan
C.
pepalang
D. kekarepan
Kinanthi
Padha gulangen ing kalbu,
ing sasmita amrih lantip,
aja pijer mangan nendra,
kaprawiran den kaesthi,
pesunen sariranira,
sudanen dhahar lan guling
4. Isine tembang kasebut yaiku ....
A. dadi manungsa iku kudu
gelem ngurangi mangan lan turu
B. manungsa
aja mung mangan lan turu ananging kudu nyambut gawe
C. ngasah
ati supaya bisa dadi kesatria kanthi nambahi mangan lan turune
D. ngasah
ati amrih nduwe jiwa kesatria lan kudu
ngurangi mangan lan turu
Aja nganti kabanjur
Barang polah ingkang nora jujur
Yen kabanjur sayekti kojur tan becik
Becik ngupayaa iku
Pitutur ingkang sayektos
5. Tembang Gambuh ing dhuwur, guru wilangan lan guru lagune yaiku ....
A. 7u, 11u, 12i, 8u, 9o
B. 7u, 10u, 12i, 8u, 8o
C. 8u, 10u, 11i, 9u, 8o
D. 8u, 9u, 10u, 12i, 10u
6. Wacanen teks narasi kasebut!
Kaya padatan, saben dina
Jemuwah, siswa wadon ing sekolahanku diedumi pil utawa tambah darah. Pil kasebut wajib diombe, amarga pancen wigati
kanggo njaga kasarasan. Senajan gedhe mupangate, akeh siswa wadon sing rumangsa
kepeksa ngombe pil kasebut. Jarene rasane ora enak. Saperangan bocah wadon uga
ora bisa ngombe pil mau yen nganggo banyu utawa wedang. Bisane ngombe yen
dicampur roti utawa gedhang.
Pratelan ing ngisor kang jumbuh karo isine pethilan wacan
kasebut yaiku...
A. Saben dina Jemuwah kabeh siswa ing sekolahanku diedumi
pil/tablet tambah darah.
B. Siswa wadon wajib ngombe pil/tablet tambah darah kanggo njaga kasarasan awakke.
C. Senajan ngerti mupangate pil/tablet tambah darah siswa wadon padha ora gelem ngombe.
D. Pil/tablet
tambah darah iku becike diombe dicampur roti, gedhang utawa panganan
liyane.
Ibu
Mita : “Nah, iku mau sandhangan panyigeg lan
pigunane.”
Cinta : “Berarti menawi nulis pasare, huruf /r/
diparingi layar
menapa boten, Bu?”
Ibu
Mita : “Ya diparingi. Nulis
pasare tetep nganggo layar. Amarga tembung pasar /r/ sigeg lan entuk
panambang -e, panulisane didhobel sigege.”
Cinta : “O nggih, kula sampun
ngertos. Berarti bibar layar lajeng ra ditaling, nggih.”
Ibu
Mita : “Bener. Ayo
saiki garapen gladhen 5.”
Cinta
: ”Bu.
.... “
Ukara ingkang trep
miturut unggah-ungguh basa kangge njangkepi pacelathonipun Cinta inggih menika
… .
A. Aku
arep takon meneh
B. Kula
ajeng mundhut pirsa malih
C. Dalem badhe taken malih nggih
D. Kula badhe
nyuwun pirsa malih
Pangkur
Sekar pangkur kang winarna,
lelabuhan kang kanggo wong ngaurip,
ala
lan becik puniku,
prayoga kawruhana,
Adat
waton puniku dipunkadulu,
Miwah ingkang tata krama,
Isine
tembang kasebut yaiku ... .
A. a. ilmu sing
ditularake
B. b. carita maneka warna
C. c. pitutur ingkang apik
D. .d kudu ngerti tata krama
9. Tedhak Siten iku salah sawijining upacara adat Jawa kanggo bocah umur pitung lapan. Tedhak Siten asalipun saking rong tembung, ingkang sepisan inggih punika "tedhak” utawi idak, tegese mudhun lan “siten" saking tembung siti kang tegese bumi/lemah. Dadi tembung Tedhak Siten nduweni teges ngidakake sikil ing lemah. Ing budaya Jawa ana kapitayan masyarakat ngenani bab Tedhak Siten yaiku yen lemah iku nduweni makna ghoib lan dijaga Bathara Kala, kanggo ngedohi kadadeyan sing ora becik mula dianakake upacara Tedhak Siten mau.
Dudutan
(simpulan) waosan kasebat inggih menika ….
A.Tedhak siten iku upacara adat Jawa kanggo
bocah kang umure ngancik 7 sasi
B.Tedhak siten dianakake nalika bocah wis bisa
mlaku lan umure pitung lapan
C.Tegese tedhak siten ora ngidakake sikil ing lemah yen durung wayahe mlaku
D. D. Ing budaya Jawa tedhak siten ora nduweni makna ghoib kang dijaga Bathara Kala
10. Sinom
Ambege
kang wus utama,
Tan
ngendhak gunaning jalmi,
Amiguna
ing aguna,
Sasolahe
kudu bathi,
Pintere
den alingi,
Bodhone
didokok ngayun,
Pamrihe
den inaa,
Mring
padha padhanging jalmi,
Suka
bungah den ina sapadha-padha.
Pitutur
luhur saka tembang kasebut yaiku ….
A.
seneng mamerake kepinterane dhewe
B.
kepinterane wong liya aja dikatonake
C.
seneng ngina wong kang ora pinter
D. sanajan pinter nanging rumasa bodho
11. Semaken teks kasebut!
Kadadosaken pakulinan! Nyuwun pangapunten...
Bapak : “Ndhuk, coba delengen gambar iki saiki busana
budaya Jawa kudu diuri-uri merga wis arep kalah karo busana budaya manca! Eman- eman ya Ndhuk, kamangka ing negara manca busana budaya Jawa digunakake.”
Ratih : “Inggih, Pak, eman-eman sanget. Kula inggih badhe ndherek nguri-uri lan ngenali busana budaya Jawi kersanipun kulina. ”
Pitutur luhur
ing iklan/pesen kasebat inggih menika ....
A. Tiyang Jawa
kedah purun nyinau lan ngginakaken busananipun budaya Jawi
B. Nyuwun pangapunten, nyuwun
sewu, lan matur nuwun boten kedah dikulinakaken
C. Tiyang Jawa saben dinten kedah ngginakaken
busana babagan budaya tiyang Jawi
D. Nyuwun pangapunten, nyuwun sewu, lan
matur nuwun saenipun dipunkulinakaken
12. Gatekna tabel urutan upacara adat kasebut!
|
1. Ngidhak
jadah pitung warna 2.
Mlebu ing kurungan lan pilih barang 3. Munggah andha tebu
arjuna 4. Siraman |
Urut- urutan
upacara adat tedhak siti kang bener yaiku....
A. A. 1-2-4-1
B. B. 1-3-2-4
C. C. 2-3-1-4
D. D. 4-1-2-3
Wacanen pethilan crita budaya kasebut!
|
Dugderan
Dugderan iku salah sawijining kabudayan utawa
tradisine wong Semarang. Wujude yaiku upacara adat kanggo mengeti tekane sasi
pasa/Ramadhan. Sing ana pancen mung ing kutha Semarang, Dhug-Dher…!
Wiwit dhek jamane Kanjeng Adipati Raden Mas Tumenggung Arya (RMTA) ing
antarane taun 1881. Dhug-Dher kae mau (mbarengi swara bedhug ditabuh,
binarung swarane/unine mercon “dheeerrr…” kang nandhani wiwitane wulan
Ramadhon kanggo umat Islam nglakoni pasa sesasi muput.
Dugderan dianakake sedina sadurunge tekane sasi Pasa Dugderan nduweni tujuan kanggo gawe sarana informasine Pemerintah Kota Semarang marang masyarakat gawe menehi ngerti tekane tanggal 1 Ramadhan. Tembung Dugder iku kajupuk saka swara Bedhug "dug...dug...dug" lan swara meriam "der...der...der" banjur dadi Dugder. Ana ing adicara iki biasane dianakake acara-acara liyane, kayata pasar rakyat (sing diwiwiti seminggu sadurunge Pasa), karnaval pasukan merah putih, drumband, pasukan pakaian adat “Bhineka Tunggal Ika”, meriam, warak ngendok lan kesenian-kesenian sapanunggalane sing ana ing tlatah Semarang. |
13. Adhedhasar wacan kasebut, “Dugderan”
dianakake nalika ...
A. wulan
syawal
B. malem Lailatul
Qodar
C. sadurunge
tekane sholat Idul Fitri
D. sedina
sadurunge tekane sasi
Pasa
14. Tujuan dianakake prastawa budaya “Dugderan” yaiku....
A. kanggo nambahi keramaian kutha
B. supaya kesenian dikenal masyarakat
C. kanggo mengeti tekane sasi Pasa/ Siam
D. sarana informasi masyarakat kutha Semarang
15. Bekti
kagem Ibu
Nyuwun tambahing pangestu
Kula badhe angayahi
Tanggung jawab marang bangsa
Ugi mring ibu pertiwi
Iki pancen kewajiban
Kang putra wus kudu ngerti
Lamun pra putri tan maju
Bakal ringkih tembe
mburi
Awit ibu kang kuwasa
Mulang muruk putra putri
Guru aneng kulawarga
Kang kawitan jroning urip
Manut isine teks kasebut,
nyuwun pangestu marang ibu amarga rumangsa nduweni tanggung jawab marang ....
A. bangsa lan ibu pertiwi
B. ibu pertiwi
C. kulawarga
D. bangsa
Wacanen teks tembang kasebut!
|
Pamedhare
wasitaning ati Cumanthaka
aniru pujangga Dhahat mudha
ing batine Nanging kedah
ginunggung Datan wruh yen
akeh ngesemi Ameksa
angrumpaka Basa kang
kalantur Tutur kang
katula-tula Tinalaten
rinuruh kalawan ririh Mrih
padhanging sasmita |
16. Gatra kang kacithak miring
kasebut nduweni teges ….
A.
kepengin lan meksa awake
dhewe
B.
meksa lan kepengin niru pujangga
C.
meksa lan kepengin supaya dialem
D. kepengin lan meksa senajan diguyu
17.Guru wilangan lan guru lagu ing gatra pungkasane teks kasebut yaiku ....
A.7a
B.7u
C.8a
D.10a
Pada 5
Lawan
aja memaoni
barang karya
Thik-ithik
memanoni
Samubarang
polah
Tan kena
wong kumlebat
Ing
mangsa mangke puniki
Mapan
wus lumrah
Padha wasis maoni
17. Tembung kacithak miring ing inggil punika tegese….. (jawaban lebih dari 1)
A. nyacad
B. ngalem
C. ngandhani
D. ngelek-elek
Durma
ingkang eling ya ngelingana marang
sanak kanca kang lali
den nedya raharja
mangkono tindakira
…………………….(8i)
sira menenga
aja sok angrasani
18.Ukara ingkang trep kangge njangkepi gatra ing inggil yaiku…. (jawaban lebih dari 1)
- yen ora
ngganggu liyane wis
- nek ra
nggugu liya ya wis
- nek ora nggugu liya wes
- yen ora nggugu liya wis
|
Pada
12 Ngandhut
rukun becike ngarep kewala Ing
wuri hangrasani Ingkang
ora ana Kabeh
kang rinasan Ala
lan becik denrasani Tan
parah-parah Wirangronge
dumadi |
Gatra
ingkang kacithak miring ing inggil tegese ….
A. ing ngarep
nyontoni
B. ana mburi
dha rerasan
C. ing wingking
ngrasani
D. ana tengah ngandhani
20. Gatekna cakepan tembang kasebut!
(Jawaban lebih dari 1)
|
Durma ingkang eling ya ngelingana marang sanak kanca kang lali den nedya raharja mangkono tindakira …………………….(8i) sira menenga aja sok
angrasani |
Ukara
ingkang trep kangge njangkepi gatra ing inggil yaiku….
- yen ora
ngganggu liyane wis
- nek ra
nggugu liya ya wis
- nek ora nggugu liya wes
- yen ora nggugu liya wis
9
Comments
Post a Comment